پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

متاسفانه وضعیتی در کشور حاکم شده که موجی از مهاجرت راه افتاده است و این موج به جامعه پزشکی هم کشیده شده، تقریباً ما هر روز می‌شنویم یک استاد یا دانشیار از دانشکده‌های علوم پزشکی کشور به اروپا، کانادا و کشور‌های حاشیه خلیج فارس مهاجرت کردند، وقتی این اخبار را می‌شنویم بغض‌مان می‌گیرد که چرا بزرگان پزشکی این کشور به جایی رسیدند که مهاجرت می‌کنند. آیا فکر کرده ایم که با مهاجرت یک پزشک یا یک کادر درمان، فقط یک پزشک یا کادر درمان را از دست نمی‌دهیم، بلکه سرمایه گذاری‌های چند ساله و فرصت اخذ خدمت در شرایط دارای محدودیت پرورش کادر درمان را هم از دست می‌دهیم. آیا فکر کرده ایم که ضریب توسعه نیافتگی و محرومیت منطقه‌ای اخذ خدمات پزشکی را هم زیاد می‌کنیم. سلامت اجتماعی را با مخاطره روبرو می‌کنیم و بر دامنه توسعه نیافتگی‌ها می‌افزاییم.

زهرا شیخی سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت، دانشجویان معتقدند ساختار اجرایی کشور، قبل از اینکه با ضوابط اداره شود با روابط اداره می‌شود. در جامعه‌ای که شاهد این هستیم که کارها با کوتوله‌پروری پیش می‌رود. من پزشک هیچ جایی دیده نمی‌شوم. یک شبه از پشت کوه، "خانم دکتر" و "آقای دکتر" ظهور می‌کنند! اغلب نخبگان کشور با هزار آمال و آرزو، ابتدا رشته پزشکی، دندان‌پزشکی یا داروسازی را انتخاب می‌کنند و با دشواری‌های زیاد، امتحانات سختی را می‌گذرانند اما مقایسه کنید یک شبه افرادی در سمت‌هایی قرار می‌گیرند و "دکتر" می‌شوند! اصلی ترین سرمایه نظام سلامت، مانند دیگر حوزه ها، نیروی انسانی آن است و از دست رفتن آن بسیار تهدید کننده خواهد بود،که متاسقانه در جریان است.

مبلغی که حسابداری می‌گفت آنقدر باورناپذیر و بالا بود که مجبور شدم اعتراض کنم. آن بنده خدا هم گفت ایشان گردشگر سلامت هست. گفتم بنده خدا زائرند! نه برای جراحی زیبایی آمده و نه داروی نایاب مصرف کرده. گفت حرفت درسته ولی من مجبورم، چون بخشنامه اومده از زائران 3 برابر پول بگیرید؛ مثل گردشگران سلامت. جالب اینکه خود حسابدار می‌گفت اگر زائر ایرانی در عراق مریض شود خیلی جاها صلواتی مداوا می‌کنند!

واقعا غیر قابل باور است که متوجه نشوند کشور در حال از دست دادن مهمترین عامل توسعه یا سرمایه انسانی متخصص است. این مهم را هم نمی‌شود با تقویت بیمه یا افزایش حق ویزیت جبران کرد، چرا که حوزه بیمه فساد‌ها و اهمال‌های بنیادین دارد و افزایش حق ویزیت، خارج از توان عموم مردم است. چرا نباید اقتصاد را به گونه‌ای کنترل کنیم که چند مولفه ارزش پول ملی، نرخ دلار و تورم، قابل کنترل باشد؟ دنیا مگر چکار می‌کند؟

اینکه بخش زیادی از پزشکان جوان و دانشجویان پزشکی میل به مهاجرت داشته و بخشی از کادر پزشکی کشور( خصوصا متخصصان و فوق تخصص ها) دو تابعیتی هستند، واقعیتی غیرقابل انکار است. اینکه درآمد پزشکان در خارج از کشور یکی از جذابیت های اصلی مهاجرت پزشکان است هم مسلما صحیح است. اما ذکر سه نکته از پشت پرده نادرستی برخی از تحلیل ها ضرورت دارد. اول اینکه مهاجرت پزشکان به معنای امکان فعالیت انها در کادر بهداشت و درمان کشور مقصد نبوده و نیازمند امتحان و گذراندن دوره است که بسیاری از پزشکان ما به دلایلی چند تمایل یا توانایی آن را ندارند. واقعیت دوم اینکه ،درآمد بیان شده برای پزشکان، هرچند درآمد نسبتا خوب و تحریک کننده ای است، اما بحث مالیات و هزینه های زندگی در خارج از کشور را هم باید بدان افزود . سوم اینکه، بسیاری از پزشکان مهاجر یا دارای بنیه مالی قوی برای حضور در کشور مقصد بوده و یا سال ها در فعالیت های جنبی ، مشغول هستند تا امکان پایدار شدن حضورشان فراهم گردد. با توجه به اینکه ، حرفه ای پزشکی، حرفه ای نسبتا کم حاشیه در کشور است، بنظر شما این نوع مهجرت به نفع خواهد بود؟ منتظر شنیدن نظرات هستیم.

در سال‌های اخیر، موضوع کمبود پزشک به ویژه پزشک متخصص در کشور به یکی از دغدغه‌های اجتماعی و حوزه سلامت بدل شده است. پزشکان متخصص برای رسیدن به این دوره، باید از مرحله سختی با نام آزمون دستیاری پزشکی عبور کنند. آزمونی که آن نیز در سال‌های اخیر به چالش برانگیزترین آزمون کشور بدل شده و دوره‌های متفاوتی را از تقلب و تخلف تا کاهش و افزایش ظرفیت، نابرابری رشته‌های لوکس با رشته‌های پایه و مهم، را از سرگذرانده است.کمبود پزشک متخصص در برابر خالی ماندن ظرفیت صندلی خالی دستیاری پزشکی به پارادوکسی برای نظام آموزش پزشکی بدل شده و امسال با تغییر مسیر در این آزمون، گشایشی در این حوزه رخ داد.

رئیس سازمان نظام پزشکی کشور با ابراز نگرانی از افزایش مهاجرت پزشکان به سایر کشور‌ها گفت: هر چند ایران بهشت پزشکان است، اما در سال‌های اخیر عواملی زمینه مهاجرت پزشکان را به سایر کشور فراهم کرده و در کنار آن تمایل کم جوانان را برای تحصیل در رشته‌های پزشکی شاهد هستیم. نگرانی ما از آن روزی است که پزشکان ما به کشور‌های همسایه مهاجرت کنند و ما با کمبود پزشک روبه‌رو شده و مجبور به ارجاع بیماران به کشور‌های همسایه باشیم.